عوارض و علائم فشارخون بارداری – قبل و بعد از آن

فشار خون حاملگی (فشار خون بارداری) بعد از هفته 20 بارداری شروع میشه و معمولاً پس از زایمان از بین می رود. در این حالت، مادر باردار کمی فشار خون شون بالاتر می رود . اما بعضی‎‌ها دچار فشار خون شدید می شوند و ممکن هست که با خطر عوارض جدی‌تری در اواخر بارداری مثل پره اکلامپسی مواجه شوند .

فشار خون بالا، معمولاً باعث ایجاد احساس ناخوشایند در شما نمیشه، اما شاید خطر جدی برای بارداری داشته باشه. بنابراین، باید حتما به طول بارداری به پزشک مراجعه کنین تا بتواند طی ویزیت‌های مراقبت‌های دوران بارداری، فشار خون شما رو بررسی کند .

اگر باردار هستین و سابقه فشار خون بالا دارین، باید به متخصص فشار خون و بارداری مراجعه کنین تا در مورد خطرات و روش درمان باهم صحبت کنید .

در این مقاله به بررسی موضوع فشار خون حاملگی می‌پردازیم، به سراغ علائم اون میریم و از روش‌های درمانش میریم.

فشارخون حاملگی چیست ؟

این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که در دوران بارداری، فقط فشار خون بالا دارین و پروتئین در ادرار یا سایر مشکلات قلبی یا کلیوی مشاهده نشده. معمولاً بعد از هفته 20 بارداری یا نزدیک به زایمان تشخیص داده میشه. فشار خون بارداری معمولاً پس از زایمان از بین میره.

اما فشار خون حاملگی که نوعی فشار خون بالا در بارداری هست و در حدود 6 درصد از خانم‌های باردار این نوع فشار خون رو تجربه می‌کنن. فشار خون حاملگی زمانی تشخیص داده میشه که تا قبل از هفته بیستم، خانم باردار، فشار خون طبیعی داشته و پروتئینوری (پروتئین اضافی در ادرار) نداشته باشه. اما بعد از هفته 20 فشار خون او در بازه بالا قرار می‌گیره. گاهی اوقات ممکن هست در صورت درمان نشدن به پره اکلامپسی یا اکلامپسی تبدیل بشه.

طبق توصیه گروه کاری برنامه ملی امریکا، اختلالات فشار خون در دوران بارداری به 4 دسته طبقه بندی میشن:

• فشار خون مزمن: نوع دیگه‌ای از فشار خون بالا، فشار خون مزمن هست. در این حالت، فشار خون بالا رو فرد از  قبل از بارداری داشته. در این صورت فرد باید زمان تصمیم به بارداری، زیرنظر پزشک باشه.
• پره اکلامپسی: فشار خون حاملگی می‌تونه به پره اکلامپسی (Pre-eclampsia) تبدیل شود. پره اکلامپسی، بیماری هست که می‌تونه بعد از هفته بیستم بارداری یا پس از زایمان اتفاق بیافته. پره اکلامپسی زمانی تشخیص داده می‌شود که خانمی که دچار پرفشاری خون بارداری هست، پروتئین در ادرارش دیده بشه.. در این صورت، علاوه بر ایجاد فشار خون بالا، می‌تونه باعث بشه که اندام‌هایی مثل کلیه‎‌ها و کبد به طور طبیعی کار نکنن.
• کلامپسی: اکلامپسی شکل شدید پره اکلامپسی هست. خانم‌های مبتلا به اکلامپسی، شاید تشنج بگیرن. اکلامپسی در هر یک مورد از 1600 بارداری رخ میده و در اکثر موارد در اواخر بارداری خودش رو نشون میده.
• پره اکلامپسی بر فشار خون مزمن.

سندرم HELLP یکی از عوارض پره اکلامپسی یا اکلامپسی شدید است. سندرم HELLP گروهی از تغییرات فیزیکی شامل تجزیه گلبول‌های قرمز، تغییرات در کبد و پلاکت‌های پایین (سلول‌هایی که در خون هستن و برای کمک به لخته شدن خون برای کنترل خونریزی بهشون نیاز داریم) هست.

چه مادرانی بیشتر در معرض فشارخون بارداری قرار دارند ؟

خانم‌هایی که شرایط زیر رو دارن، بروز این عارضه در اونها شایع‌تر هست.

• این وضعیت اغلب در زنان خانم‌هایی جوانی که اولین تجربه بارداریشون هست، اتفاق میافته؛
• حاملگی‌های دوقلو؛
• بارداری خانم‌هایی که بالای 35 سال سن دارن؛
•   خانم‌های مبتلا به فشار خون مزمن یا کسانی که فشار خون بالا در بارداری قبلی داشتن؛
• خانم‌های مبتلا به دیابت؛

بهترین زمان برای گرفتن فشار خون ….

بهتر هست که فشار خون خودتون رو در زمان‌های زیر اندازه بگیرین:

• صبح زود، یک ساعت پس از بیدار شدن از خواب و ناشتا.
• عصر، 1 ساعت یا بیشتر، پس از خوردن شام و قبل از مصرف هر گونه دارویی.

گاهی فشار خون صبح بیشتر از عصر هست. برای اینکه میانگین فشار خون خودتون رو بدونین، باید حداقل نیمی از میزان فشار خون خودتون رو در صبح اندازه بگیرین.

دکتر بهتون میگه که هر چند وقت یکبار، فشار خون خودتون رو اندازه گیری بگیرین. به برخی از افراد، توصیه میشه که 1 تا 2 بار در روز فشارشون رو بگیرن. برخی دیگه هم ممکن هست 3 تا 4 بار در هفته باید این کار رو انجام بدن.

مراحل زیر رو برای اندازه گیری فشار خون دنبال کنین:

• اول به دستشویی برید.
• در یک اتاق ساکت بنشینید.
• روی یک صندلی بنشینید و تکیه بدن و دوتا پاتون رو روی زمین قرار بدین.
• بازوی خودتون رو از آرنج خم کنین و ساعدتون رو روی یک میز صاف یا سطح سفت دیگه‌ای قرار بدین.
• کاف رو طوری قرار بدین که با پوست بازوی شما تماس داشته باشه.

کارهای زیر رو زمان اندازه گیری فشار خون، انجام ندین:

• پاهای خودتون رو روی نذارین.
• کاف رو روی لباس نبندین.
• صحبت نکنین.
• 30 دقیقه قبل، نوشیدنی‌های کافئین دار نخورده باشین یا ورزش نکرده باشین.

شما می توانید بهترین برندهای دستگاه فشار خون را از دیجی پزشکی با بهترین قیمت بصورت آنلاین خریداری کنین .

درمان فشار خون حاملگی

درمان خاص فشار خون حاملگی توسط پزشک از روش‌های زیر انجام میشه:

• بررسی شرایط بارداری، سلامت کلی و سابقه پزشکی؛
• میزان شدت بیماری؛
• میزان تحمل شما برای داروها یا درمان‌های خاص؛
• انتظارات از سیر بیماری؛
• نظر یا ترجیح شما؛

هدف از درمان، جلوگیری از بدتر شدن وضعیت و جلوگیری از ایجاد عوارض دیگه هست.

درمان فشار خون حاملگی،  شامل موارد زیر هست:

• استراحت در تختخواب، چه در خانه و چه در بیمارستان؛
• بستری شدن در بیمارستان (در صورت نیاز به پرسنل و تجهیزات تخصصی)؛
• مصرف داروهای سولفات منیزیم (یا سایر داروهای ضد فشار خون برای فشار خون حاملگی در صورتی که فشار خون، شدید باشه)؛

نظارت بر جنین (برای بررسی سلامت جنین) که شامل موارد زیر هست:

• شمارش حرکات جنین، پیگیری ضربات و حرکات جنین. تغییر در تعداد یا دفعات حرکت می‌تونه به این معنی باشه که جنین، استرس داره.
• تست بدون استرس جنین یا همان تست ان اس تی (NST). ضربان قلب جنین رو در پاسخ به حرکات جنین اندازه گیری می‌کنن.
• بیوفیزیکال پروفایل جنین یا تست BPP. آزمایشی هست که از ترکیب روش تست بدون استرس با سونوگرافی بهره می‌گیره تا جنین رو مشاهده کنه.
• سونوگرافی فراصوت داپلر (Doppler ultrasound). در این آزمایش با کمک جریان داپلر که نوعی سونوگرافی هست که از امواج صوتی هست برای اندازه گیری جریان خون در رگ خونی استفاده می‌کنن.
• انجام آزمایشات آزمایشگاهی ادرار و خون (برای تغییراتی که شاید نشون بدتر شدن فشار خون حاملگی یا پیشرفت به پره اکلامپسی باشه).
• داروهایی به نام کورتیکواستروئیدها که ممکن هست به رشد ریه‌های جنین کمک کنند (نابالغی ریه مشکل اصلی نوزادان نارس هست)